Πυρηνολογίες

Στο πάντα επίκαιρο θέμα της ενέργειας εμφανίζεται πρόσφατα μια ενορχηστρωμένη αναμάσηση των δήθεν πλεονεκτημάτων της πυρηνικής ενέργειας: «φθηνή», «άφθονη», «ακίνδυνη», ακόμη και «πράσινη»!!! Είναι έτσι άραγε;

- Οι όποιοι οικονομικοί υπολογισμοί -θα έπρεπε να- βασίζονται και στο κόστος καυσίμου σε όλη τη διάρκεια ζωής του εργοστασίου. Αν ο κόσμος γεμίσει πυρηνικά εργοστάσια είναι φυσικό να ανέβει κατακόρυφα η τιμή του ουρανίου/πλουτωνίου. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με το πετρέλαιο -όπως και με το φυσικό αέριο που ακολουθεί τα κερδοσκοπικά ή μη παιχνίδια ανεξάρτητα από τη παραγωγή του. Παράλληλα, τα πολλαπλάσια πυρηνικά απόβλητα εκατοντάδων εργοστασίων θα αυξήσουν βέβαια το διεθνές πρόβλημα και το κόστος της διάθεσης τους. Μπορούμε λοιπόν να περιμένουμε ότι η πυρηνική ενέργεια θα παραμείνει και μακροπρόθεσμα «φθηνή» (αν υποθέσουμε ότι είναι σήμερα);

- Ο χαρακτηρισμός της πυρηνικής ενέργειας ως «πράσινης» επειδή δεν εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου είναι ένα ανόητο διαφημιστικό εύρημα. Μήπως το Τσερνόμπιλ ήταν ένα ‘πράσινο’ συμβάν; Εδώ θα πρέπει να γίνει επιτέλους γνωστό ότι το ασφαλιστικό κόστος των πυρηνικών εργοστασίων για ατύχημα κ.λπ. δεν το αναλαμβάνουν οι εταιρείες αλλά το δημόσιο. Χωρίς αυτό τον διακανονισμό, καμιά εταιρεία δεν θα αναλάμβανε πυρηνικό εργοστάσιο, ούτε το ρεύμα τους θα ήταν φθηνό…

- Στο θέμα των καυσίμων, είναι γεγονός ότι για πετρέλαιο, λιθάνθρακα, φυσικό αέριο, ή ουράνιο είμαστε και θα παραμείνουμε στο έλεος διαφόρων προμηθευτών, κερδοσκόπων και μιζαδόρων. Το ίδιο ισχύει και για τη περίπλοκη διάθεση των ‘πράσινων’ πυρηνικών αποβλήτων, η οποία δεν λύνεται απλά με μια καμινάδα όπως στους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς. Αντίθετα, το μελτέμι και ο Ήλιος είναι δωρεάν, χωρίς μεσάζοντες ή ελεγκτές της πορείας τους από στεριά ή θάλασσα –και φυσικά δεν έχουν ανεπιθύμητα κατάλοιπα.

- Η κατασκευή & λειτουργία πυρηνικών εργοστασίων είναι άκρως εξειδικευμένη δουλειά, με λιγοστές εταιρείες στον διεθνή χώρο και καμία Ελληνική. Αν ο Σαρκοζί, ο Πούτιν, ή κάποιος άλλος μας ‘πείσει’ να αγοράσουμε πυρηνική τεχνολογία από τη χώρα του, τι συνέπειες θα έχει αυτό στην ενεργειακή αυτονομία μας; Το ίδιο ισχύει βέβαια και για την προμήθεια ουρανίου. Αυτά ας τα θυμόμαστε σε κάθε πανηγυρικό περί ‘εθνικής ανεξαρτησίας’…

- Με το φάσμα της ανεργίας, ας σκεφθούμε και τις προσδοκώμενες θέσεις εργασίας: Η νέα μονάδα στη Βουλγαρία (Μπέλενε) που θα κατασκευαστεί από τις Avena (Γαλλική) & Siemens (…) θα δημιουργήσει 6,000 νέες θέσεις από τις οποίες 2,000 θα καταλάβουν εξειδικευμένοι Ρώσοι. Σίγουρα κάτι παρόμοιο θα γίνει και στη χώρα μας, που δεν φημίζεται για την υψηλή τεχνολογία της.

- Αντίθετα, οι Ελληνικές συνθήκες και νοοτροπία είναι πολύ πιο κοντά στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας παρά σε ‘διαστημικά’ εργοστάσια. Γι’ αυτό η μεθοδική ανάπτυξη της εγχώριας έρευνας και βιομηχανίας προς γνήσια πράσινη κατεύθυνση θα ενίσχυε ιδιαίτερα την Ελληνική επιστήμη, την αγορά εργασίας αλλά και τις εξαγωγές. Αν πρόκειται για πυρηνική ενέργεια, θα πρέπει αναμφίβολα να εισάγουμε τεχνογνωσία & τεχνολογία, ενώ θα μπορούσαμε να εξάγουμε αν επρόκειτο για ΑΠΕ. Μήπως θα έπρεπε οι αρμόδιοι, αντί να υιοθετούν τεχνάσματα αποδοχής της πυρηνικής ενέργειας, να προωθήσουν ουσιαστικά τις ΑΠΕ, εξαφανίζοντας πρώτα απ’ όλα τα απίστευτα γραφειοκρατικά εμπόδια;

Και κάτι ακόμη: Αντί να τρέχουμε να προλάβουμε την αέναη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρισμού, μήπως είναι καιρός να σκεφτούμε στα σοβαρά τη μείωσή της; Π.χ. με φορολογία στα κλιματιστικά ή τους κοινούς λαμπτήρες, με επιβολή διακοπτών-ανιχνευτών κίνησης στους κατάφωτους άδειους δρόμους τη νύχτα, ή με έκπτωση/επιβάρυνση σε κάθε λογαριασμό ρεύματος ανάλογα με την εκάστοτε μείωση/αύξηση της κατανάλωσης; Με τη τρέχουσα ανάπτυξη κατά 3% κάθε χρόνο, θα διπλασιάζουμε τις ανάγκες μας κάθε 20-25 χρόνια. Είναι δυνατόν σε 20 χρόνια να έχουμε διπλάσια εγκατεστημένη ισχύ από σήμερα, πυρηνική ή μη; Οι κερδοσκόποι που κινούν νήματα πλουτίζουν από την αύξηση και όχι τη μείωση της κατανάλωσης, όπως παρόμοια και οι νεκροθάφτες από την αύξηση των θανάτων ή οι φαρμακοβιομηχανίες από ένα μη υγιή πληθυσμό. Όμως οι υπόλοιποι θα αφεθούμε στη πορεία που μας σέρνει ο μαγικός αυλός;;;

Ο σύγχρονος Γκοτζίλα

[προς το Ενημερωτικό Δελτίο ΤΕΕ]

Διαβάζω ανελιπώς το Σημειωματάριο κάθε Ενημερωτικού Δελτίου - νομίζω ότι είναι συνήθως η πιο ενδιαφέρουσα στήλη του ΕΔ, με εναργείς, σύντομες και εύστοχες επισημάνσεις από την επικαιρότητα. Ένα σημείο του στο τεύχος 2492 με έβαλε στον πειρασμό να επισημάνω κι εγώ κάτι: Γράφει ο συντάκτης του Σημειωματάριου για το πρόβλημα του πληθωρισμού και τις προσπάθειες να δαμαστεί παγκοσμίως, καταλήγοντας ότι αυτές γίνονται «…αφού αφέθηκαν τα κερδοσκοπικά συμφέροντα να γίνουν πανίσχυρα.»

Νομίζω ότι αυτή η μικρή φράση αποκαλύπτει τη καρδιά της σημερινής παγκόσμιας δυσπραγίας, που δυσκολεύει τις ελπίδες για μελλοντική βελτίωση –τουλάχιστον με τις τρέχουσες μεθόδους. Ναι, το αεριτζίδικο χρήμα έχει αποκτήσει τερατώδη δύναμη χάρη στον υπνωτισμένο κονφορμισμό μας, που του επιτρέπει να γιγαντώνεται ανεξέλεγκτα και να μετατρέπεται σε πολιτικό Γκοτζίλα καταπατώντας κάθε αντίδραση –με το καλό ή με το άγριο, τόσο παγκόσμια όσο και στη χώρα μας.

Αν το συνειδητοποιήσουμε, τότε ίσως να καταφέρουμε κάποτε να ξεφύγουμε από τα αποπλανητικά δίχτυα του πριν καταλήξουμε όλοι στο τηγάνι του…

Ευτυχείτε!

Βενιζέλος & άρμεγμα

Το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος έχει μερικά ιδιαίτερα γνωρίσματα: Για παράδειγμα, είναι ίσως το μοναδικό μέρος στην Ελλάδα όπου οι οδηγοί (ακόμη και οι ταξιτζήδες) σέβονται συστηματικά τις ριγέ διαβάσεις των πεζών!

Επιπλέον είναι ένα αεροδρόμιο όπου πληρώνεις ένα ολόκληρο ευρώ για να χρησιμοποιήσεις καροτσάκι για αποσκευές. Πολύ θα ήθελα να μάθω από κάποιον πολυταξιδεμένο σε ποια άλλα αεροδρόμια της Ευρώπης ή αλλού συμβαίνει κάτι τέτοιο…

Υπάρχουν όμως και άλλες ενδείξεις ότι πρόκειται για ένα 'αλμυρό' αεροδρόμιο, όπου πολλοί απλώνουν το χέρι τους προς τη τσέπη όποιου το πλησιάζει: Ας αφήσουμε τις τιμές στα καφέ, εστιατόρια κ.λπ. -αφού μπορείς να αποφύγεις αυτό τουλάχιστον το γδάρσιμο- και ας δούμε τη συγκοινωνία. Το εισιτήριο του εξπρές λεωφορείου κοστίζει 3.20€. Αν πας με το μετρό ή τον προαστιακό από την Αθήνα κατ’ ευθείαν στο αεροδρόμιο πληρώνεις 6€. Αν όμως πας στο Κορωπί (τελευταίο σταθμό πριν το αεροδρόμιο, κάπου 25km από το Σύνταγμα) τότε πληρώνεις μόλις 0.80€.

Εδώ συμβαίνει κάτι αξιοπερίεργο: Για να πας από το Κορωπί στο αεροδρόμιο (απόσταση 5km) το εισιτήριο είναι 4€ (ή 'μόνο' 3€ για τους ντόπιους), όπως δείχνουν οι σχετικοί επίσημοι πίνακες. Άρα από Αθήνα ως το αεροδρόμιο μέσω Κορωπίου πληρώνεις συνολικά 4.80€ αντί για 6!

Πού οφείλονται άραγε αυτά τα περίεργα αεροδρομικά χαράτσια;

Μπεεε...

IKEA & άρμεγμα

Το IKEA είναι μια εταιρία Σουηδικής έμπνευσης με έδρα στην Ολλανδία και με καταστήματα σε 4 ηπείρους. Ο εμπνευστής & ιδιοκτήτης του Ingvar Kamprad άρχισε να πουλάει έπιπλα το 1947 και σήμερα είναι ένας από τους 5 πλουσιότερους του κόσμου, εντελώς αυτοδημιούργητος.

Τα ΙΚΕΑ της Ευρώπης είναι πολλά -τρία έχουμε στη χώρα μας (franchise του ομίλου Φουρλή). Θα περίμενε κανείς ότι στις χώρες του ευρώ οι τιμές του ΙΚΕΑ είναι ίδιες ή έστω παραπλήσιες λόγω μικροδιαφορών ΦΠΑ ή απόστασης μεταφοράς. Και ίσως θα περίμενε κανείς ότι σε χώρες χαμηλότερης αγοραστικής δύναμης οι τιμές είναι χαμηλότερες απ’ ότι στις πλουσιότερες.

Λάθος!

Έκανα μια σύντομη δειγματοληψία τιμών από τον on-line κατάλογο 2008 του IKEA της Ιταλίας και Ελλάδας. Διάλεξα εντελώς τυχαία μερικά έπιπλα και να τι βρήκα (τα ποσοστά στρογγυλευμένα στον πλησιέστερο ακέραιο):

Είδος	Όνομα	Τιμή Ελλάδας	Τιμή Ιταλίας	Ελλάδα/Ιταλία
Καναπές	Kramfors 3θ.	675	549	+23%
Καναπές	Klippan 2θ.	195	179	+9%
Πολυθρόνα	Klappsta (δέρμα)	229	219	+5%
Ράφια	Expedit καφέ 5x5	159	149	+7%
Κρεβάτι	Malm Π177	199	149	+34%
Στρώμα	Sultan Enebakk Π90	199	169	+18%
	Σύνολο:	1656	1414	+17%

Οι αριθμοί δείχνουν ότι για άγνωστους λόγους οι Έλληνες πληρώνουν περισσότερο από τους Ιταλούς για τα ίδια πράγματα, στην ίδια διεθνή αλυσίδα.

Παρόμοια δειγματοληπτική διερεύνηση είχα κάνει και πέρσι, συγκρίνοντας τα IKEA Ελλάδας, Ιταλίας & Αυστρίας. Και τότε φάνηκε ότι οι Έλληνες πληρώνουν περισσότερα από τους Ιταλούς, που πληρώνουν περισσότερα από τους Αυστριακούς.

Στατιστικά το δείγμα είναι πολύ μικρό βέβαια για να βγάλει κανείς οριστικά συμπεράσματα. Πάντως όση επιφύλαξη και αν χρειάζεται, οι παραπάνω αριθμοί δείχνουν ότι κάτι τρέχει με τις τιμές στην Ελλάδα αφού όλες οι πιο πάνω τυχαίες επιλογές είναι αρκετά ανώτερες της Ιταλίας. Το αν τελικά η διαφορά είναι 17%, 7%, ή 27% έχει δευτερεύουσα σημασία: η ουσία είναι ότι μάλλον κάποιοι μας θεωρούν πλούσιους ή κορόιδα.

Θα έχει ενδιαφέρον αν κάποιος με περισσότερο διαθέσιμο χρόνο από εμένα κάνει μια εκτενέστερη σύγκριση με πιο έγκυρα αποτελέσματα. Και αν το συμπέρασμα και πάλι είναι το ίδιο, θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να μάθουμε γιατί τα Ελληνικά πρόβατα πρέπει να παράγουν περισσότερο γάλα για την ίδια καρδάρα.

Κατά τα άλλα ας δούμε τα φλέγοντα θέματα στα πρωτοσέλιδα (κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση):

Ευτυχείτε!

Μπεεε…

Κύματα & άρμεγμα

Από Το Βήμα (προσοχή στις ημερομηνίες):

• Κύμα ακρίβειας σαρώνει την αγορά [Μάιος 2001]

• Τσουνάμι ακρίβειας χτυπά την κυβέρνηση [Μάιος 2008]

Το 'κύμα' του 2001 ήταν φταίξιμο "του ανίσχυρου ευρώ έναντι του δολαρίου, της «κούρσας» των διεθνών τιμών των καυσίμων και των δεδομένων διαρθρωτικών αδυναμιών της ελληνικής οικονομίας".

7 χρόνια αργότερα, το 'κύμα' εξελίχτηκε σε 'τσουνάμι': η σχέση ευρώ & δολλάριου αντιστράφηκε μεν, αλλά πάλι έχουμε "κούρσα" του πετρελαίου και εξακολουθούμε να ακούμε για "αδυναμίες της οικονομίας μας". Και φυσικά βάζουμε το χέρι όλο και πιο βαθιά στη τσέπη μας (όπου βρίσκουμε και μερικά χέρια τρίτων).

Και ακούμε επί 10ετίες για "κρίση", "λιτότητα" και "σφίξιμο ζώνης", αλλά ταυτόχρονα έχουμε και υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, με τα κέρδη π.χ. των τραπεζών να σπάνε ρεκόρ. Πραγματικά, οι Κροίσοι δεν φαίνεται να έχουν κρίση! Και ίσως ούτε οι πολλοί έχουν κρίση (εδώ η λέξη έχει άλλη έννοια).

Κατά τα άλλα ευτυχείτε: ο Ολυμπιακός κέρδισε χθες τον Παναθηναϊκό και στο Euro θα εκδικηθούμε για τη 3^η θέση της Καλομοίρας στη Eurovision!

Μπεεεεε....