Παράλληλες πορείες

Ένα παράδοξο της εποχής είναι ότι, όσο αυξάνονται οι περικοπές και οι φόροι, τόσο αυξάνεται και το δημόσιο χρέος!
Μήπως λοιπόν για να το μειώσουμε θα πρέπει να αντιστρέψουμε τη μέχρι τώρα άκαρπη πολιτική?
Αν αυτό ακούγεται τρελό, πόσο 'λογικό' είναι το να βάζουμε την αγορά στον πάγο και να περιμένουμε ανάπτυξη?
.

Τι λένε οι αριθμοί

Από στοιχεία της Eurostat έφτιαξα τα δύο διαγράμματα παρακάτω.

Παρουσιάζουν τις δημόσιες δαπάνες και τα δημόσια έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ της Ελλάδας, της Ευρωζώνης, και της Γερμανίας στο διάστημα 1999-2010.

Είναι εμφανές ότι οι δημόσιες δαπάνες στην Ελλάδα ήσαν χαμηλότερες από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης αλλά και της Γερμανίας κατά την περίοδο Σημίτη, εικόνα που ανέτρεψε απότομα η κυβέρνηση Καραμανλή.

Αντίθετα, τα δημόσια έσοδα της Ελλάδας παραμένουν σταθερά χαμηλότερα της Ευρωζώνης και της Γερμανίας σε όλη την περίοδο.

Δημόσιες δαπάνες ως % του ΑΕΠ

 

Δημόσια έσοδα ως % του ΑΕΠ

Δεν νομίζω ότι αυτά τα στοιχεία της Eurostat εδραιώνουν τη διαδεδομένη άποψη ότι "για το σημερινό πρόβλημα ευθύνονται οι υπερβολικές δαπάνες του Ελληνικού δημοσίου". Μέχρι το 2007 τουλάχιστον, το κράτος ξόδευε λιγότερα απ' ότι ο μέσος όρος των εταίρων, οι περισσότεροι των οποίων δεν έχουν στρατιωτικές δαπάνες σαν της Ελλάδας, ούτε διοργάνωσαν απλόχερους Ολυμπιακούς.
Αντίθετα φαίνεται ότι η χαμηλή φορολόγηση ορισμένων μαζί με την εκτεταμένη φοροαποφυγή ευθύνονται περισσότερο απ' ότι οι "υπεράριθμοι" και "ακριβοπληρωμένοι" δημόσιοι υπάλληλοι.

Ας σημειωθεί ότι τα ανωτέρω ποσοστά δαπανών και εσόδων υπολογίζονται με βάση το επίσημο ΑΕΠ όπου δεν περιλαμβάνεται η παραοικονομία. Η τελευταία αγγίζει το 30% του ΑΕΠ, όντας δεύτερη στη ζώνη του ΟΟΣΑ μετά την Βουλγαρία και υπερδιπλάσια του μέσου όρου (13.4%). Αυτό σημαίνει ότι οι Ελληνικές δημόσιες δαπάνες και έσοδα αντιστοιχούν σε ακόμη χαμηλότερο ποσοστό της οικονομίας σε σχέση με τις άλλες χώρες της ΕΕ.

.

Ο Ελληνικός μύθος της σπατάλης

Έχω βαρεθεί να ακούω ότι οι σπατάλες του δημοσίου προκάλεσαν τη σημερινή κρίση. Όχι ότι δεν τις βλέπω δεξιά κι αριστερά εδώ και πολλά χρόνια -από τους αργόμισθους και τους ασύδοτους μιζαδόρους, μέχρι τα έργα-μαϊμού και τα ακριβοπληρωμένα μηχανήματα που κάθονται. Αλλά αρκεί αυτό από μόνο του για να εξηγήσει τα χάλια;
Μια απάντηση μου έδωσε ένα πολύ ενδιαφέρον Αμερικανικό άρθρο με τίτλο "Ο Ελληνικός Μύθος της Σπατάλης" με υπότιτλο "Η δημοσιονομική κρίση της Ελλάδας δεν οφείλεται στις δαπάνες" [The Greek Myth of Profligacy - The Fiscal Crisis in Greece Isn’t About Spending].
Αυτό που λέει με δυό λόγια το άρθρο είναι ότι στην περασμένη δεκαετία οι δημόσιες δαπάνες της Ελλάδας ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι ίσες με τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης -χαμηλότερες από τις μισές απ' αυτές και υψηλότερες από τις άλλες μισές.

Εκεί που η Ελλάδα παρουσιάζει πολύ χαμηλότερη επίδοση από τους υπόλοιπους είναι στην είσπραξη φόρων. Οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές ορισμένων κατηγοριών και ο πρωταθλητισμός στην φοροδιαφυγή κάνουν τα φορολογικά έσοδα της Ελλάδας (ως ποσοστό του ΑΕΠ πάντα) μεγαλύτερα μόνο από εκείνα τριών άλλων χωρών (Ισπανία, Ιρλανδία, Κύπρος).

Διαβάστε περισσότερα στο πρωτότυπο άρθρο και θυμηθείτε τα όταν ξανακούσετε τις κραυγές ότι για να σωθούμε πρέπει π.χ. να απολυθούν 400,000 δημόσιοι υπάλληλοι. 

ΥΓ1. Εγώ το θυμήθηκα -και ξαφνιάστηκα- μόλις διάβασα τις νέες προτάσεις Ράιχενμπαχ: "«Ναι» σε περικοπή δαπανών, «όχι» σε αύξηση φόρων". Ίσως να πρόκειται για νέα Ευρωπαϊκή συνταγή που λέει ότι η ψαλίδα εσόδων-εξόδων κλείνει μόνο από το ένα σκέλος. Βέβαια ο ίδιος είχε πει άλλα περί φόρων μόλις πριν 2 εβδομάδες...

ΥΓ2. Ενδιαφέροντα στοιχεία για το αγκάθι "Μα πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι;" υπάρχουν εδώ.

.