Γυναίκες μόνες, ετών εβδομήντα *

Με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, αντιγράφω από το Βήμα 8.3.2014 ένα κείμενο της Μαργαρίτας Μανσόλα:

Γυναίκες μόνες, ετών εβδομήντα. Αθήνα, 2014

Τις βλέπεις να προχωράνε.  Άλλες μόνες, βαμμένες στα μαύρα από πάνω μέχρι κάτω, σημάδι αναφοράς στον σύντροφο που έφυγε κι ας μην ήταν διαλεγμένος από καρδιά μα από ανάγκη. Με τα χρόνια έμαθαν να αγαπούν τη συντροφιά στο ζεσταμένο σεντόνι, τη γκρίνια στο τραπέζι, ακόμα ακόμα αυτή τους την υποταγή . Τώρα τιμούν την απουσία , όπως της πρέπει κι οπως έχουν μάθει.

Άλλες δυο - δυο, στο σούπερ μάρκετ, στην εκκλησία, στο πάρκο. Η ομοιότητα στα μάτια, αδιάψευστη μαρτυρία  της μεταξύ τους σχέσης, περιορίζεται  ακριβώς εκεί, αφήνοντας όλα τ’άλλα παραδομένα στην ανεξέλεγκτη μεταμόρφωση του χρόνου. Κοιτάζοντας όμως τα μάτια της νεότερης, μπορείς  να μαντέψεις ακριβώς το  βλέμμα του τότε ίδιο με το τώρα, αναλλοίωτο μέσα στα χρόνια που περνώντας έβαλαν τη μια στο ρόλο της άλλης: Η κόρη αυστηρή, μαλώνει , νουθετεί, φροντίζει, η μάνα υπακούει υπομονετικά. Την αγαπά, Εχει την ανάγκη της.  Η νεότερη εκδοχή του ίδιου ρόλου.

Άλλες  περπατάνε αγκαζέ, η μεγαλύτερη ακουμπά στη γυναίκα με τα ξενικά χαρακτηριστικά που υποκρίνεται αγάπη και ενδιαφέρον με την δέουσα επίφαση, από αγωνία να κάνει τον αλλιώτικα άχαρο ρόλο της πιο ανθρώπινο. Πιο πιστευτό. Η μεγαλύτερη θέλει κι εκείνη να το πιστέψει. Βρίσκει στο ξενόφερτο στήριγμά της τη συντροφιά που είχε κάποτε συνηθίσει.

Άλλες καλοντυμένες και ακόμα νέες μέσα στα γερασμένα τους σώματα, συναντιούνται στα θέατρα παρέες παρέες, ανταλλάσσουν απόψεις για το έργο, χαριεντίζονται, λένε τα νέα τους. Εχουν ντυθεί κατάλληλα για την περίσταση, έχουν πάει κομμωτήριο, έχουν  φορέσει και κόκκινο κραγιόν που κάνει αντίθεση με τα χρυσά σκουλαρίκια.

Είναι μόνες. Αναζητούν τη χαρά και την βρίσκουν η μια στην άλλη. Μετά το τέλος του έργου θα επιστρέψουν η μιά στα εγγόνια, η άλλη στον βυθισμένο στην πολυθρόνα σύζυγο, βαρύς πια δεν μπορεί να την ακολουθήσει στις επιλογές της. Άλλη στο άδειο διαμέρισμα.

Βάδισαν τις δεκαετίες  κουβαλώντας το βάρος της ζωής και της ευθύνης.

Μια μεγάλη παρένθεση τα πόδια τους πια,  μέσα της κλείνει  την πορεία μιας ζωής σχεδόν ποτέ διαλεγμένης .  Ακολούθησαν άλλοτε τον πατέρα, άλλοτε τη μάνα, άλλοτε τον σύζυγο δεν ανήκαν ποτέ στον κρυμμένο εαυτό τους που ξεχασμένος πια στην κρυψώνα του εχει απωλέσει τη χαρωπή μνήμη του “φτου ξελευτερια”. Με άδειο βλέμμα μετρούν  καθημερινά τους δρόμους πηγαινοφέρνοντας  το σώμα τους στη ρότα  της ετερόφωτης ύπαρξής τους  .

Όταν ήταν πολύ μικρούλες, κάποτε, ψιθύριζαν η μια στην άλλη τα όνειρά τους. Κι όταν έγιναν κοπέλες κάποιον αγάπησαν.