Οι τράπεζες των Δαναΐδων *

Άρθρο του Λεωνίδα Στεργίου στη Καθημερινή 9.9.2012:

Στα 145 δισ. οι κρατικές ενισχύσεις στις τράπεζες

Από την αρχή της κρίσης (2008) μέχρι σήμερα, οι ελληνικές τράπεζες έχουν λάβει κρατικές ενισχύσεις ύψους 145 δισ. ευρώ. Για την ακρίβεια, τα ποσά αυτά αφορούν κυρίως τις μεγάλες τράπεζες, καθώς οι μικρότερες προτίμησαν την ανεξαρτησία τους. Φυσικά, τη δυνατότητα αυτή την έδωσε το μικρό τους μέγεθος και τα λίγα κεφάλαια που έπρεπε να καλύψουν.

Οι μεγάλες τράπεζες δέχθηκαν κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες όμως σε ποσοστό περίπου 90% αφορούσαν εγγυήσεις. Την ίδια περίοδο επέστρεφαν στο Δημόσιο περίπου 1 δισ. ευρώ τον χρόνο μόνο σε προμήθειες για τις συναλλαγές που αφορούσαν τις «ενέσεις ρευστότητας».

Οι τράπεζες Εθνική, Alpha, Eurobank, Πειραιώς, Αγροτική, Τ.Τ., Marfin Egnatia, Αττικής, Proton Bank και Πανελλήνια Τράπεζα δέχθηκαν σταδιακά μέχρι το 2010 άμεση κρατική ενίσχυση ύψους 5 δισ. ευρώ μέσω έκδοσης προνομιούχων μετοχών του ελληνικού Δημοσίου. Από το ποσό αυτό, τα 4,6 δισ. ευρώ αφορούσαν τις πέντε μεγάλες τράπεζες: Εθνική, Alpha, Eurobank, Πειραιώς και Αγροτική.

Στη συνέχεια οι μεγάλες τράπεζες έλαβαν επιπλέον 8 δισ. ευρώ με τη μορφή ειδικών ομολόγων και άλλα 15 δισ. ευρώ σε μορφή κρατικών εγγυήσεων. Ακολούθησαν άλλα τρία πακέτα εγγυήσεων συνολικού ύψους 70 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το τρίτο (30 δισ. ευρώ) δεν έχει ακόμα αξιοποιηθεί πλήρως. Τέλος, το Δημόσιο έδωσε εγγυήσεις 46,4 δισ. ευρώ στην Τράπεζα της Ελλάδος για την παροχή έκτακτης ρευστότητας μέσω ELA.


Οι τράπεζες χρησιμοποίησαν τις εγγυήσεις αυτές και τίτλους που είχαν στα χαρτοφυλάκιά τους (σύνολο 200 δισ.) για να δανειστούν μέσω ΕΚΤ και ELA (ΤτΕ). Ο δανεισμός ήταν μέρος των εγγυήσεων που προσέφεραν και έτσι η τελική ένεση ρευστότητας από όλο το παραπάνω πακέτο έχει ανέλθει μέχρι σήμερα σε 125 δισ. συνολικά. Με τα χρήματα αυτά κάλυψαν τις εκροές καταθέσεων ύψους 75-80 δισ. και τις αγορές ομολόγων, καθώς και τις αποπληρωμές δανείων προς το εξωτερικό.

Οι υπόλοιπες; Η Αγροτική Τράπεζα, πριν διασπαστεί σε καλή και κακή και το υγιές κομμάτι περάσει στην Πειραιώς, είχε επιστρέψει στο κράτος το πρώτο πακέτο ενίσχυσης μέσω προνομιούχων μετοχών, ύψους 675 εκατ. ευρώ.

Οι υπόλοιπες μικρές τράπεζες επέλεξαν τη μοναχική πορεία της αύξησης κεφαλαίων από τους μετόχους τους. Η Probank αυτή την περίοδο πραγματοποιεί τη δεύτερη φάση αύξησης κεφαλαίου ύψους 150 εκατ. ευρώ, μέσω έκδοσης υψηλότοκου (επιτόκιο 12%) ομολογιακού δανείου μετατρέψιμου σε μετοχές.

Εκτός από την Pro Bank, κρατική ενίσχυση με προνομιούχες μετοχές δεν έχουν λάβει οι Εμπορική, Millennium, Geniki, T Bank (πρώην Ασπίς).